Të rinjtë dhe qasja ndaj medias dhe informacionit
Antonio Kanani
Në botën moderne, qasja ndaj meias dhe informacionit ka një ndikim të madh mbi të rinjtë, duke ndikuar në formësimin e mendësisë dhe sjelljes së tyre. Teknologjia, me zhvillimet e saj të përshpejtuara, ka sjellë një bollëk të pamatë informacioni, i cili mund të jetë një mundësi e artë për dijen ose një burim konfuzioni e keqinformimi. Për mua dhe shumë bashkëmoshatarë të mi, media është bërë një pjesë integrale e jetës së përditshme, por sfidat që vijnë me të nuk janë të pakta.
Nuk është e vështirë të kuptosh pse media është kaq tërheqëse për të rinjtë. Përmes një telefoni të thjeshtë mund të lexoj për ngjarjet më të fundit në botë, të ndjek idhujt e mi në rrjetet sociale dhe të shikoj përmbajtje që më argëtojnë. Për shembull, më kujtohet një moment kur një lajm viral për një zbulim shkencor më bëri të mendoj për zgjedhjen e karrierës sime – një mënyrë e thjeshtë për të parë se sa i fuqishëm mund të jetë informacioni që marrim. Por, siç e kam kuptuar më vonë, jo gjithmonë ajo që lexojmë apo shohim është e besueshme.
Një nga sfidat kryesore me të cilat përballemi ne të rinjtë është përballja me lajmet e rreme dhe informacionet e pasakta. Për shembull, shpesh ndodh që në rrjetet sociale të shfaqen lajme që duken të pabesueshme, por që marrin mijëra pëlqime dhe shpërndarje, duke krijuar një efekt zinxhir në keqinformim. Më kujtohet një rast kur pashë një artikull për një fenomen natyror që supozohej se do të “ndryshonte jetën në tokë”. Më vonë, kur e hulumtova më mirë, kuptova që ishte një lajm i trilluar. Ky ishte një mësim i rëndësishëm për mua që të mos i marr gjërat si të mirëqena, por t’i analizoj dhe të kërkoj burime të besueshme.
Përtej lajmeve të rreme, rrjetet sociale kanë një ndikim të madh edhe në mënyrën se si e perceptojmë veten dhe botën përreth. Shpesh herë, përmbajtjet që shfaqen në këto platforma janë të kuruara për të krijuar përshtypjen e një jete perfekte. Për mua, sidomos gjatë periudhës së adoleshencës, ishte sfiduese të mos ndikohem nga presioni për të pasur një jetë “ideale” si ajo që shihja në postimet e të tjerëve. Fatmirësisht, duke biseduar me miq të afërt, kuptova që shumica ndjehen njësoj dhe që ajo që shfaqet në ekran shpesh nuk pasqyron realitetin.
Gjithsesi, nuk mund të mohoj që media ofron mundësi të jashtëzakonshme për zhvillim personal dhe profesional. Për shembull, falë platformave online, unë kam mësuar aftësi të reja si programimi ose mënyra të reja për të organizuar kohën time. Të qenit një përdorues aktiv dhe i vetëdijshëm i medias më ka ndihmuar të përfitoj nga burimet e shumta që ofron interneti, por gjithashtu më ka mësuar rëndësinë e menaxhimit të kohës dhe përzgjedhjes së kujdesshme të përmbajtjes.
Një zgjidhje që unë besoj se do të ndihmonte të rinjtë të përballen më mirë me ndikimin e medias është edukimi mediatik. Në shkolla, duhet të mësojmë jo vetëm si të përdorim teknologjinë, por edhe si të analizojmë dhe të gjykojmë informacionin që marrim. Për shembull, një mësim rreth mënyrave për të verifikuar burimet ose për të kuptuar qëllimet pas një lajmi do të ishte tepër i dobishëm. Personalisht, do të më pëlqente të merrja pjesë në një program të tillë, sepse do të më ndihmonte të ndihesha më i përgatitur për sfidat e sotme. Në fund të fundit, qasja ndaj medias dhe informacionit është një mjet i fuqishëm që mund të shërbejë për të mirën ose të na dëmtojë, në varësi të mënyrës si e përdorim. Për të rinjtë, të jetuarit në këtë epokë informacioni është një mundësi e jashtëzakonshme, por edhe një përgjegjësi e madhe. Ne duhet të jemi të ndërgjegjshëm dhe të kujdesshëm për ndikimin që ka media mbi mendjet dhe emocionet tona. Si student, mendoj se çelësi është të krijojmë një ekuilibër midis përdorimit të teknologjisë dhe aftësisë për të menduar me logjikë dhe të veprojmë me maturi. Nëse e bëjmë këtë, media do të bëhet një forcë pozitive në jetën tonë dhe në shoqëri.
